Tinh tế ẩm thực Phố Hiến

Những ngày xuân, du khách đến hẹn lại về với thành phố Hưng Yên, không chỉ để chiêm ngưỡng những di tích cổ kính, đắm mình trong không gian văn hóa tại các điểm du lịch tâm linh, mà còn để thưởng thức những món ăn trứ danh, mang đậm hương vị Phố Hiến. Ẩm thực Phố Hiến không đơn thuần là những món ăn ngon, mà còn là câu chuyện về sự tinh tế, khéo léo của người dân nơi đây, được gìn giữ qua bao thế hệ.

Tôi còn nhớ như in hình ảnh một chị khách du lịch nước ngoài, đón lấy bát chè sen long nhãn, vừa ăn vừa xuýt xoa khen ngợi. Hạt sen bùi bùi, thơm ngậy, được lựa chọn kỹ càng, kết hợp với những trái nhãn lồng căng mọng, trong suốt như giọt sương mai. Nhãn được bóc vỏ, tách hạt, rồi khéo léo đặt vào đó một hạt sen đã được ninh mềm. Khi nấu cùng nước đường phèn, hương thơm thanh tao của sen hòa quyện cùng vị ngọt dịu của nhãn, tạo nên một món ăn vừa thanh mát, vừa bổ dưỡng. Mùa hè nấu nhãn tươi, mùa đông nấu bằng long nhãn sấy, đều vẫn là hương vị ấy.

Du khách ghé gian hàng ẩm thực của Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hưng Yên tại Lễ hội Văn hóa dân gian Phố Hiến thường không cưỡng lại được sức hấp dẫn của bát chè sen long nhãn. Chị Nguyễn Thị Thanh, du khách từ thành phố Hà Nội không giấu nổi sự thích thú: "Tôi đã thưởng thức nhiều món chè khác nhau, nhưng chè sen long nhãn Phố Hiến mang đến một cảm giác hoàn toàn khác. Vị ngọt nhẹ nhàng, không quá gắt, kết hợp với hương sen thơm mát, rất dễ chịu.

Bên cạnh chè sen long nhãn, chè bột sắn xôi vò cũng là món ăn nhẹ đơn giản nhưng khiến người ta yêu thích. Từ những củ sắn dây trắng tinh, người dân Phố Hiến đã chế biến thành loại bột mịn màng, tinh khiết. Khi nấu chè, bột sắn dây được khuấy đều tay trên bếp lửa nhỏ, tạo nên thứ nước chè sánh mịn, trong veo. Chè bột sắn thường được ăn kèm với xôi vò - thứ xôi được nấu từ gạo nếp cái hoa vàng thơm dẻo, trộn cùng đậu xanh giã nhuyễn và một chút mỡ gà để tạo độ bóng ngậy, hấp dẫn.

Thưởng thức một bát chè bột sắn xôi vò, thực khách cảm nhận được sự hòa quyện giữa vị ngọt thanh của nước chè, cái mềm dẻo của xôi và chút bùi bùi của đậu xanh. Không quá cầu kỳ, không quá phô trương, món ăn dân dã này gói trọn hương vị của quê nhà, gợi lên những ký ức tuổi thơ về những ngày hè nắng rực, khi bà và mẹ tỉ mỉ chuẩn bị nồi chè bên gian bếp nhỏ...

Nếu như Hà Nội nổi tiếng với bún thang gà, thì Phố Hiến có một biến tấu độc đáo hơn - bún thang lươn. Ðây là món ăn đòi hỏi sự công phu từ khâu chọn nguyên liệu đến cách chế biến. Lươn đồng phải được làm sạch, thui qua rơm, sau đó luộc chín, tách lấy thịt, ướp với nghệ, gia vị rồi chiên giòn vàng ruộm. Các nguyên liệu khác như trứng gà tráng mỏng thái sợi, giò lụa, thịt ba chỉ, hành phi, rau răm… được sắp xếp hài hòa trên nền bún rối trắng muốt.

Ðiểm làm nên sự khác biệt của bún thang Phố Hiến chính là nước dùng. Nước dùng trong veo, đậm đà vị ngọt tự nhiên từ xương hầm. Khi ăn, thực khách có thể nêm thêm một chút mắm tôm để dậy lên vị đặc trưng. Bát bún thang bốc khói, thơm phức, gắp một miếng, lại thêm thìa nước dùng, thấy vị ngọt thanh mà vẫn đậm đà, đúng chất của một món ăn mang đậm hồn cốt đồng bằng Bắc Bộ.

Bên cạnh những món ăn kể trên, lễ hội còn giới thiệu nhiều đặc sản khác như: bánh răng bừa dẻo thơm, bánh đúc lạc béo bùi, phở gà Ðông Tảo… Tất cả đều được chế biến từ những nguyên liệu quen thuộc của vùng quê Hưng Yên, nhưng nhờ vào bàn tay khéo léo của người dân, đã trở thành những món ngon khiến thực khách ăn một lần là nhớ mãi.

Lễ hội Văn hóa dân gian Phố Hiến không chỉ là nơi để tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống, mà còn là dịp để quảng bá ẩm thực xứ Nhãn đến với du khách muôn phương. Thật dễ chịu và thư thái khi một chiều, đi dạo ven hồ Bán Nguyệt, ngắm trời nước xanh trong, rồi nghỉ chân dưới một gánh hàng quà thơm phức của chị gái có đôi mắt đen láy như hạt nhãn... Ai đã từng ghé thăm Phố Hiến vào mùa lễ hội, chắc hẳn sẽ mang theo dư vị của những món ăn tinh tế này, để rồi mỗi khi nhắc đến Hưng Yên, lòng lại bồi hồi nhung nhớ, hẹn đến mùa hội sau...

PV