Lễ hội Văn hóa dân gian Phố Hiến - nơi hội tụ và lan tỏa những giá trị truyền thống

Lễ hội Văn hóa dân gian (VHDG) Phố Hiến là một trong những sự kiện quan trọng của thành phố Hưng Yên, góp phần quảng bá hình ảnh vùng đất giàu truyền thống văn hóa và lịch sử đến du khách trong và ngoài tỉnh. Ðược tổ chức thường niên vào dịp đầu xuân, lễ hội không chỉ là dịp tôn vinh các giá trị văn hóa lâu đời mà còn khơi dậy niềm tự hào về một thương cảng sầm uất bậc nhất Ðàng Ngoài xưa kia - nơi từng được ca ngợi với câu nói: “Thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến”.

Phố Hiến - nét vàng son của quá khứ 

Vào thế kỷ XVI - XVII, Phố Hiến là một trung tâm thương mại sầm uất, quy tụ thương nhân từ hơn 10 quốc gia đến giao thương, buôn bán. Các nền văn hóa Ðông - Tây giao thoa mạnh mẽ, tạo nên một vùng đất giàu bản sắc. Dù thời gian đã làm thay đổi diện mạo đô thị, nhưng những dấu tích của một thương cảng phồn hoa vẫn còn được bảo tồn qua hệ thống di tích lịch sử - văn hóa, gồm hơn 60 di tích, hàng trăm bia ký và hàng nghìn cổ vật quý giá.
 

Ngày nay, Phố Hiến vẫn giữ nguyên vẻ trầm mặc, cổ kính, thu hút du khách với những công trình kiến trúc độc đáo như Văn miếu Xích Ðằng, chùa Chuông - ngôi chùa được mệnh danh “Phố Hiến đệ nhất danh lam”, đền Mẫu linh thiêng bên hồ Bán Nguyệt thơ mộng, hay đền Thiên Hậu, đình Hiến, đền Trần… Mỗi di tích là một chứng tích sống động, kể lại những câu chuyện về một thời kỳ hưng thịnh của Phố Hiến.

Hành trình khám phá không gian lễ hội 

Lễ hội VHDG Phố Hiến là dịp để người dân và du khách hòa mình vào một không gian văn hóa đặc sắc. Năm 2025, lễ hội tiếp tục được tổ chức với quy mô lớn, nhiều điểm nhấn đặc sắc, hứa hẹn mang đến cho du khách một không gian văn hóa đầy màu sắc và trải nghiệm phong phú. Lễ hội VHDG Phố Hiến năm 2025 diễn ra từ ngày 17 đến 19/2 (ngày 20 đến 22 tháng Giêng) tại các địa điểm trung tâm của thành phố Hưng Yên: Quảng trường Nguyễn Văn Linh (phường Hiến Nam), khuôn viên Ban Quản lý Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (139 Bãi Sậy, phường Lê Lợi) và khuôn viên hồ Bán Nguyệt.

Năm nay, lễ hội sẽ bắt đầu với nghi thức rước nước từ sông Hồng về các di tích trong quần thể Di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến. Lễ khai mạc diễn ra tại Quảng trường Nguyễn Văn Linh với sân khấu lớn, quy tụ hơn 200 diễn viên, nghệ sĩ chuyên nghiệp biểu diễn chương trình nghệ thuật tái hiện lịch sử Phố Hiến và những nét đẹp trong đời sống văn hóa dân gian. Ðặc biệt, nghi thức dâng hương trang trọng tại các di tích lịch sử quan trọng của Phố Hiến, bày tỏ lòng tri ân với các bậc tiền nhân đã góp công xây dựng và phát triển vùng đất này.

Phần hội là không gian để người dân và du khách hòa mình vào không khí sôi động của nhiều hoạt động truyền thống đặc sắc: Hội múa rồng, múa lân. Nghi thức rước kiệu cũng được thực hiện công phu, các đoàn rước kiệu của các di tích đình, đền, chùa trong vùng. Các hội thi dân gian: Thi kéo co, cờ tướng, cờ người, chuyền chanh, nhảy bao bố, mang đến những khoảnh khắc vui nhộn, gắn kết cộng đồng và nhiều hoạt động văn hóa, dân gian hấp dẫn khác. Bên cạnh đó, các không gian trưng bày cổ vật, triển lãm ảnh về di sản văn hóa Phố Hiến cũng là điểm nhấn quan trọng, giúp du khách hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất này.

Phát huy giá trị văn hóa, hướng đến tương lai 

Theo dòng thời gian, Phố Hiến không còn là thương cảng nhộn nhịp như xưa, nhưng những giá trị văn hóa, lịch sử vẫn luôn được bảo tồn và phát huy, là cầu nối giúp thế hệ hôm nay và mai sau hiểu hơn về lịch sử, văn hóa, góp phần gìn giữ, lan tỏa những giá trị tốt đẹp mà cha ông đã để lại. Lễ hội VHDG Phố Hiến là một sản phẩm du lịch quan trọng, góp phần đưa Phố Hiến trở thành điểm đến hấp dẫn không chỉ trong mùa lễ hội đầu năm mà còn là địa chỉ du lịch để du khách bốn phương khám phá về những nét đẹp cổ kính với bao trầm tích về văn hóa của vùng đất Phố Hiến.

Mỗi mùa lễ hội, thành phố Hưng Yên đón hàng chục nghìn lượt khách tham quan, tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho các ngành dịch vụ, thương mại và lưu trú. Các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch như nhà hàng, khách sạn... đều được nâng cao chất lượng phục vụ nhằm đáp ứng nhu cầu của du khách. Thành phố Hưng Yên xác định, việc tổ chức Lễ hội VHDG Phố Hiến không chỉ là bảo tồn di sản, mà còn là một phần trong chiến lược phát triển đô thị văn hóa - du lịch bền vững của thành phố Hưng Yên. Với sự chuẩn bị công phu, chu đáo, Lễ hội VHDG Phố Hiến năm 2025 hứa hẹn sẽ mang đến một không gian văn hóa đầy màu sắc, một điểm đến thú vị cho du khách trong dịp đầu năm.

Thành phố Hưng Yên chào đón du khách thập phương đến khám phá những giá trị văn hóa truyền thống, hòa mình vào không khí lễ hội đặc sắc và tận hưởng những trải nghiệm đặc sắc của vùng đất Phố Hiến xưa - nơi lưu giữ bao trầm tích văn hóa qua dòng chảy lịch sử. Về với lễ hội là thêm một lần du khách được tham gia một hành trình kết nối quá khứ với hiện tại, nơi những giá trị truyền thống hòa quyện trong nhịp sống hiện đại, góp phần xây dựng Hưng Yên phát triển bền vững và giàu bản sắc.

Thành phố Hưng Yên đang trên hành trình xây dựng đô thị văn minh, hiện đại nhưng vẫn giữ được nét đẹp truyền thống và bản sắc riêng. Lễ hội sẽ tiếp tục là một điểm nhấn quan trọng, góp phần thúc đẩy du lịch và kinh tế địa phương, đưa hình ảnh Phố Hiến đến gần hơn với bạn bè trong nước và quốc tế.

Nguyễn Khả Phúc,

Chủ tịch UBND thành phố Hưng Yên