Lãi suất ngân hàng tăng mạnh sau Tết, cao nhất lên đến 9%

Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ, nhiều ngân hàng đồng loạt điều chỉnh lãi suất huy động nhằm thu hút dòng tiền nhàn rỗi từ khách hàng, trong khi lãi suất cho vay cũng có dấu hiệu đi lên. Theo đó, mức lãi suất cao nhất ghi nhận trong ngày 4/2 đã chạm ngưỡng 9%/năm, tạo ra những cơ hội hấp dẫn nhưng cũng đặt ra không ít thách thức, đặc biệt với doanh nghiệp và người vay vốn.

Điểm mặt ngân hàng dẫn đầu lãi suất huy động

Ngay sau Tết, hàng loạt ngân hàng đã có động thái điều chỉnh lãi suất với biên độ tăng mạnh, đặc biệt ở các kỳ hạn trung và dài. Trong đó, PVcomBank hiện đang dẫn đầu thị trường với mức lãi suất 9%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. Tuy nhiên, mức lãi suất này không dành cho tất cả khách hàng mà chỉ áp dụng với những khoản tiền gửi từ 2 tỷ đồng trở lên, gửi tiết kiệm tại quầy và có thể đi kèm với các điều kiện ưu tiên nhất định.

Không chỉ PVcomBank, nhiều ngân hàng khác cũng đang đưa ra các mức lãi suất hấp dẫn nhằm thu hút khách hàng gửi tiền sau Tết. Cụ thể, HDBank hiện niêm yết mức lãi suất 7,7%/năm cho kỳ hạn 12 tháng, trong khi MSB áp dụng mức 7%/năm. Đối với các kỳ hạn dài hơn, Eximbank hiện dẫn đầu với lãi suất 6,8%/năm cho kỳ hạn 24 tháng, tiếp theo là BAC A BANK, BVBank, Cake by VPBank cùng áp dụng mức 6,3%/năm.

Trong khi các ngân hàng tư nhân và ngân hàng quy mô nhỏ đang đẩy mạnh lãi suất huy động nhằm thu hút dòng tiền gửi từ khách hàng thì các ngân hàng thương mại quốc doanh như Vietcombank, BIDV, Agribank, VietinBank vẫn duy trì mức lãi suất thấp hơn nhờ lợi thế thanh khoản dồi dào và nguồn vốn ổn định.

Điểm đáng chú ý trong đợt điều chỉnh lần này là sự tham gia của một số ngân hàng nước ngoài vào cuộc đua lãi suất. Woori Bank, một trong những ngân hàng nước ngoài hoạt động tích cực tại Việt Nam, thậm chí đã áp dụng mức lãi suất đặc biệt lên tới 11%/năm cho các khoản tiết kiệm tích lũy đặc biệt, dù đi kèm với điều kiện như số tiền gửi tối đa 2 triệu đồng/tháng và yêu cầu khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng số. Trong khi đó, các ngân hàng như Standard Chartered, HSBC, Shinhan Bank vẫn giữ mức lãi suất ổn định hơn, tập trung vào nhóm khách hàng doanh nghiệp thay vì cạnh tranh trực tiếp với các ngân hàng trong nước.

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế - tài chính, sự chênh lệch này không chỉ phản ánh xu hướng lãi suất tăng sau Tết mà còn cho thấy sự khác biệt trong chiến lược huy động vốn giữa các nhóm ngân hàng. Nguyên nhân là các ngân hàng lớn có nền tảng tài chính vững chắc, ít chịu áp lực phải nâng lãi suất để giữ chân khách hàng thì các ngân hàng tư nhân và quy mô nhỏ buộc phải đẩy lãi suất lên cao để cạnh tranh và mở rộng thị phần. Chính sự đối lập này đang tạo ra một thị trường lãi suất phân hóa rõ rệt, mang đến cơ hội cho người gửi tiền tìm kiếm mức lợi nhuận cao hơn, nhưng đồng thời cũng đòi hỏi họ phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa mức lãi suất hấp dẫn và yếu tố an toàn khi lựa chọn ngân hàng.

Bên cạnh đó, việc lãi suất huy động tăng mạnh sau Tết không chỉ là kết quả của sự cạnh tranh giữa các ngân hàng mà còn xuất phát từ nhu cầu huy động vốn ngày càng lớn để đáp ứng nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp. Bởi sau kỳ nghỉ dài, nhiều doanh nghiệp cần vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh nhập hàng và tái đầu tư, làm gia tăng nhu cầu vay vốn tại các ngân hàng thương mại. Điều này tạo áp lực khiến các ngân hàng phải tăng lãi suất huy động để đảm bảo nguồn vốn đáp ứng đủ nhu cầu tín dụng.

Ngoài ra, tỷ giá USD tăng mạnh cũng là một yếu tố tác động đến lãi suất. Việc USD duy trì đà tăng khiến các ngân hàng phải điều chỉnh tỷ giá ngoại tệ, đồng thời làm tăng chi phí vay vốn bằng USD. Một số ngân hàng cũng buộc phải nâng lãi suất huy động VND để giữ chân khách hàng trong nước, tránh việc dòng tiền chuyển sang các kênh đầu tư khác như ngoại tệ hay vàng.

Theo dự báo của PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), lãi suất huy động có thể tiếp tục tăng trong ngắn hạn trước khi dần ổn định vào nửa cuối năm. Chuyên gia Thịnh nhấn mạnh rằng, khách hàng nên cân nhắc gửi tiền ở kỳ hạn trung và dài hạn để tận dụng mức lãi suất cao nhất trước khi thị trường có sự điều chỉnh.

Lãi suất cho vay cũng tăng

Không chỉ lãi suất huy động tăng, lãi suất cho vay cũng đang có dấu hiệu điều chỉnh theo hướng đi lên, tạo áp lực không nhỏ đối với cả doanh nghiệp và người dân có nhu cầu vay vốn. Hiện tại, lãi suất cho vay trung bình đã tăng thêm 0,3 - 0,7% so với thời điểm trước Tết, phản ánh xu hướng thắt chặt tín dụng và chi phí vốn gia tăng.

Lý do chính khiến lãi suất cho vay tăng là do lãi suất huy động tăng cao, buộc ngân hàng phải điều chỉnh lãi suất đầu ra để duy trì biên độ lợi nhuận. Bên cạnh đó, tỷ giá USD tiếp tục biến động mạnh cũng ảnh hưởng đến chi phí vay vốn bằng ngoại tệ, khiến nhiều ngân hàng phải điều chỉnh lãi suất cho vay để giảm rủi ro thanh khoản. Đồng thời, chính sách kiểm soát tín dụng của Ngân hàng Nhà nước nhằm đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô cũng có tác động gián tiếp khiến lãi suất cho vay khó có thể duy trì ở mức thấp như năm trước.

Một số ngân hàng đã bắt đầu tăng lãi suất cho vay ngay sau Tết phải kể đến Techcombank, hiện đã điều chỉnh tăng 0,2%/năm đối với các khoản vay trung hạn; trong khi đó MB Bank và VPBank tăng lãi suất vay tiêu dùng lên 0,5% - 0,7%, hiện dao động từ 8% - 10%/năm. Các ngân hàng lớn như BIDV, VietinBank vẫn duy trì mức lãi suất tương đối ổn định nhưng có điều chỉnh nhỏ đối với nhóm khách hàng cá nhân vay mua nhà.

Theo chuyên gia kinh tế - tài chính Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong, xu hướng lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động. Tuy nhiên, chuyên gia cũng nhấn mạnh Ngân hàng Nhà nước sẽ có những biện pháp điều tiết để không làm ảnh hưởng quá lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong khuyến nghị doanh nghiệp và cá nhân có nhu cầu vay vốn nên thận trọng trong kế hoạch tài chính để tránh bị ảnh hưởng bởi biến động lãi suất.

Theo đó, người vay vốn cần xem xét kỹ các gói vay ưu đãi từ ngân hàng, đặc biệt là những gói vay có lãi suất cố định trong 6 - 12 tháng đầu để giảm bớt áp lực tài chính trong ngắn hạn. Ngoài ra, việc so sánh lãi suất giữa các ngân hàng trước khi quyết định vay cũng là điều cần thiết, bởi mỗi ngân hàng có chính sách và điều kiện khác nhau.

Dự báo trong thời gian tới, lãi suất huy động có thể tiếp tục tăng nhẹ trước khi ổn định, trong khi lãi suất cho vay có thể chịu áp lực nhưng sẽ được kiểm soát bởi chính sách tiền tệ của NHNN. Việc điều chỉnh chính sách tín dụng có thể diễn ra vào giữa năm nhằm ổn định thị trường tài chính và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.